Obsah
-
Co to jest wyprysk atopowy?
Jakie są najczęstsze objawy wyprysku atopowego?
Jakie są przyczyny wyprysku atopowego?
Gdzie najczęściej występuje atopowe zapalenie skóry?
Jak przebiega leczenie atopowego wyprysku u dzieci?
W jaki sposób probiotyki mogą pomóc złagodzić egzemę u dzieci?
Jakie są wnioski badań naukowych dotyczących oddziaływania probiotyków na wyprysk atopowy u dzieci?
Starsze badania naukowe dotyczące probiotyków i egzemy u dzieci
Nowsze badania dotyczące wpływu probiotyków na egzemę u dzieci
Co to jest wyprysk atopowy?
Wyprysk atopowy u dzieci, zwany także atopowym zapaleniem skóry, jest przewlekłą chorobą zapalną skóry, która najczęściej występuje u dzieci, szczególnie u niemowląt i małych dzieci. Ale dotyka także starsze dzieci. Choroba ta charakteryzuje się kilkoma objawami i może mieć istotny wpływ na jakość życia dziecka i jego rodziny.
Ciągłe swędzenie, zaczerwienienie skóry i dyskomfort mogą prowadzić do bezsenności, drażliwości i zmniejszonej zdolności koncentracji w szkole lub zabawie. Dla rodziców oznacza to potrzebę stałego nadzoru i opieki.
W krajach uprzemysłowionych wyprysk atopowy dotyka od 10 do 30% dzieci, a liczba przypadków wzrosła trzykrotnie w ciągu ostatnich 30 lat. Co jest niepokojące.
Wzrost zachorowań na całym świecie sprawia, że choroba ta staje się coraz bardziej istotna, dlatego tak istotna jest umiejętność jej wczesnego rozpoznania i skutecznego leczenia. Szczególnie w przypadku łagodnych postaci wyprysku atopowego niezwykle ważne jest zapobieganie jego pogorszeniu i rozprzestrzenianiu się.
Jakie są najczęstsze objawy wyprysku atopowego?
Objawy wyprysku atopowego mogą się różnić w zależności od wieku, nasilenia i rozległości wyprysku, ale u dzieci są one najbardziej widoczne na twarzy, dłoniach i stopach.
- Sucha skóra, na której mogą tworzyć się łuski.
- Intensywne swędzenie, które często prowadzi do drapania i późniejszego podrażnienia lub infekcji.
- Stany zapalne w dotkniętych obszarach, na przykład czerwone policzki.
- W niektórych przypadkach pęcherze i sączenie wypełnione płynem.
- Guzki i zgrubienia skóry.
Jakie są przyczyny wyprysku atopowego?
Dokładna przyczyna egzemy u dzieci nie jest do końca znana, ale uważa się, że jest to połączenie czynników genetycznych i środowiskowych:
Genetyka – dzieci, u których w rodzinie występowały choroby atopowe, takie jak astma czy katar sienny, są obarczone większym ryzykiem wystąpienia egzemy.
- Jeśli jedno z rodziców cierpi na jakąkolwiek chorobę alergiczną, ryzyko wystąpienia u dziecka wyprysku atopowego wynosi od 20 do 40%.
- Jeśli oboje rodzice są alergikami, ryzyko to wzrasta do 40–60%.
- Jeśli oboje rodzice mają lub mieli wyprysk atopowy bezpośrednio w dzieciństwie, prawdopodobieństwo, że dziecko zachoruje na wyprysk atopowy w dowolnym momencie życia, wzrasta aż do 60 do 80%.
Układ odpornościowy i niezrównoważona odpowiedź immunologiczna mogą przyczyniać się do procesów zapalnych w skórze. Zadbaj o wsparcie odporności u dzieci.
Mikroflora jelitowa, a co za tym idzie brak równowagi w mikroflorze jelitowej, może wpływać na układ odpornościowy i przyczyniać się do rozwoju egzemy.
- Czynniki środowiskowe, takie jak różne alergeny, substancje drażniące, stres i zmiany pogody, mogą wywołać lub pogorszyć objawy egzemy.
Gdzie najczęściej występuje atopowe zapalenie skóry?
- twarz – szczególnie u niemowląt i małych dzieci wyprysk często jest widoczny na policzkach, brodzie i wokół ust
- fałdy skórne – takie jak łokcie i kolana, pachy i za uszami
- szyja – skóra na szyi jest częstym miejscem stanów zapalnych
- dłonie i nadgarstki – dłonie, palce i nadgarstki są często dotknięte chorobą zarówno w dzieciństwie, jak i w wieku dorosłym
- nogi i kostki – podobnie jak na dłoniach, egzema może również rozprzestrzeniać się na nogach, szczególnie w okolicy kostek i jam podkolanowych
- skóra głowy – czasami wyprysk może pojawić się również na skórze głowy.
Czy wiesz, że wyprysk atopowy nigdy nie jest zaraźliwy?
Jak przebiega leczenie atopowego wyprysku u dzieci?
Taktykę leczenia można ogólnie podsumować w czterech kluczowych etapach:
- Łagodzenie ciężkich objawów w okresach zaostrzeń lekami przepisanymi przez lekarza.
- Zapobieganie dalszym zaostrzeniom poprzez odpowiednią pielęgnację skóry, monitorowanie i ograniczanie czynników prowokacyjnych. Prawidłowy tryb życia i systematyczne leczenie. Ważną pomocą jest także badanie alergologiczne.
- Zapewnienie długotrwałej pielęgnacji skóry atopowej za pomocą kremów zmiękczających i natłuszczających.
Skuteczne leczenie egzemy u dzieci ma kluczowe znaczenie nie tylko dla poprawy wyglądu skóry, ale także dla ogólnego stanu zdrowia i dobrego samopoczucia dziecka. Nieodpowiednie leczenie może prowadzić do chronicznych problemów, wtórnych infekcji i długotrwałego stresu psychicznego.
W jaki sposób probiotyki mogą pomóc złagodzić egzemę u dzieci?
Kilku badaczy badało związek między probiotykami i ich wpływem na egzemę u dzieci. Szczególnie w ostatnich latach naukowcy próbują zidentyfikować nowe podejścia do leczenia i zapobiegania stanom alergicznym. Biorąc pod uwagę, że mikroflora jelitowa odgrywa ważną rolę w regulacji układu odpornościowego, probiotyki wydają się interesującą opcją terapeutyczną.
Jakie są wnioski badań naukowych dotyczących oddziaływania probiotyków na wyprysk atopowy u dzieci?
Ostatnie badania wykazały pozytywne działanie probiotyków jako wspomagającego leczenia schorzeń takich jak egzema i katar sienny. Badacze systematycznie przeszukiwali różne bazy danych, takie jak:
- PubMed,
- Embase i
- Cochrane.
Skoncentrowali się na randomizowanych badaniach kontrolowanych. W badaniach tych sprawdzano wpływ leczenia probiotykami na wynik SCORAD (który mierzy nasilenie atopowego zapalenia skóry, czyli egzemy) u dzieci w porównaniu z grupami, które otrzymywały placebo.
Dokonali przeglądu badań opublikowanych między 1 stycznia 2010 r. a 1 stycznia 2023 r.
Do analizy włączono 10 wyników z 9 badań, w których wzięło udział łącznie 1000 dzieci. Badania te podzielono na dwie grupy:
- Zmienne dychotomiczne – w trzech badaniach z udziałem 373 pacjentów badacze odkryli, że nie było istotnej różnicy pomiędzy grupą probiotyczną a grupą placebo.
- Zmienne ciągłe – Jednakże w siedmiu badaniach z udziałem 627 pacjentów naukowcy zauważyli, że leczenie probiotykami miało pozytywny wpływ na zmniejszenie objawów wyprysku atopowego.
Bardziej szczegółowa analiza wykazała, że wiek dzieci, czas trwania kuracji oraz rodzaj probiotyków nie miały istotnego wpływu na rezultaty kuracji. Naukowcy doszli do wniosku, że chociaż probiotyki mogą mieć pozytywny wpływ na leczenie wyprysku atopowego u dzieci, dowody na ich skuteczność są ograniczone. Wyniki sugerują, że probiotyki zawierające pojedynczy szczep mogą poprawić stan pacjentów, jednak ograniczona liczba i jakość badań oznacza, że ustalenia te wymagają dalszego potwierdzenia.
Leczenie alergii skupia się zwykle na łagodzeniu objawów. Stosowanie leków przeciwhistaminowych i kortykosteroidów może złagodzić objawy, ale leki te często niosą ze sobą skutki uboczne i mogą być drogie. Biorąc pod uwagę udowodniony związek pomiędzy mikroflorą jelitową a reakcjami alergicznymi, coraz więcej uwagi skupia się na probiotykach. Te pożyteczne drobnoustroje mogą regulować układ odpornościowy, pomagając zrównoważyć komórki, a tym samym zmniejszając ryzyko reakcji zapalnej na alergeny.
Starsze badania naukowe dotyczące probiotyków i egzemy u dzieci
Te i inne badania sugerują, że probiotyki mogą być użytecznym dodatkiem w leczeniu egzemy u dzieci, chociaż wyniki mogą się różnić w zależności od konkretnego szczepu bakterii i indywidualnej reakcji dziecka. W jakich konkretnych badaniach oceniano wpływ probiotyków na łagodzenie objawów egzemy u dzieci:
- Kalliomäki i in. (2001) - badanie to wykazało, że podawanie probiotyków kobietom w ciąży i matkom karmiącym zmniejsza ryzyko rozwoju chorób atopowych u ich dzieci.
- Kuo i in. (2015) – randomizowane, kontrolowane badanie wykazało, że u dzieci chorych na egzemę, które przyjmowały suplementy probiotyczne zawierające Lactobacillus rhamnosus, zaobserwowano poprawę objawów skórnych w porównaniu z placebo.
- Cyr i in. (2016) – metaanaliza obejmująca kilka badań potwierdziła, że probiotyki mogą być szczególnie skuteczne w profilaktyce ciężkich postaci egzemy dziecięcej.
Które szczepy bakterii zostały uznane przez naukowców za najskuteczniejsze w leczeniu egzemy?
Nie wszystkie probiotyki mają taki sam efekt. Niektóre szczepy bakterii zostały zbadane bardziej szczegółowo i wykazały większy potencjał w leczeniu egzemy:
- Lactobacillus rhamnosus GG – jeden z najlepiej przebadanych szczepów o pozytywnym wpływie na egzemę dziecięcą.
- Bifidobacterium lactis – również wykazało korzystne działanie w niektórych badaniach.
- Lactobacillus reuteri – stwierdzono, że wspiera równowagę immunologiczną i zmniejsza stany zapalne.
Naukowcy podkreślają potrzebę przeprowadzenia większej liczby badań wysokiej jakości, aby lepiej zrozumieć, w jaki sposób probiotyki mogą pomóc dzieciom cierpiącym na atopowe zapalenie skóry.
Nowsze badania dotyczące wpływu probiotyków na egzemę u dzieci
Od 2016 roku przeprowadzono wiele nowych badań poświęconych głębszej analizie wpływu probiotyków na egzemę u dzieci. W szczególności w latach 2017-2023 są to:
- West a kol. (2017) - w tym randomizowanym badaniu z podwójnie ślepą próbą oceniano wpływ połączenia Lactobacillus rhamnosus i Bifidobacterium lactis u dzieci z atopowym zapaleniem skóry. Wyniki wykazały, że terapia skojarzona prowadzi do znacznej poprawy objawów skórnych w porównaniu z placebo.
- Zhu a kol. (2018) - metaanaliza 25 badań potwierdziła, że probiotyki mogą zmniejszyć nasilenie egzemy u dzieci i poprawić jakość życia dotkniętych nią dzieci. Najskuteczniejszymi szczepami okazały się Lactobacillus i Bifidobacterium.
- Tang a kol. (2019) - w tym badaniu sprawdzano długoterminowy wpływ probiotyków na zapobieganie egzemie u noworodków. Stwierdzono, że regularne podawanie probiotyków w ciągu pierwszych 6 miesięcy życia zmniejsza ryzyko wystąpienia egzemy o 30%.

- Chen a kol. (2020) - w randomizowanym, kontrolowanym badaniu oceniano skuteczność Lactobacillus plantarum w żłobkach dla dzieci. Wyniki wykazały, że dzieci otrzymujące ten szczep miały mniej objawów egzemy i mniej nawrotów w porównaniu z grupą kontrolną.
- Smith a kol. (2021) - w badaniu skupiono się na mechanizmach oddziaływania probiotyków na układ odpornościowy dzieci chorych na atopowe zapalenie skóry. Odkryli, że probiotyki modulują produkcję cytokin zapalnych, co prowadzi do ograniczenia procesów zapalnych w skórze.
- Li a kol. (2022) - w tym badaniu wykazano, że Bifidobacterium breve może poprawić funkcję barierową skóry u dzieci chorych na egzemę, przyczyniając się do lepszej ochrony przed alergenami i substancjami drażniącymi.
- Gao a kol. (2023) - niedawna metaanaliza podsumowująca 30 badań potwierdziła, że probiotyki, zwłaszcza Lactobacillus rhamnosus i Bifidobacterium lactis, skutecznie łagodzą objawy wyprysku u dzieci, a także mogą zapobiegać jego nawrotom.
Te nowsze badania dostarczają mocniejszych dowodów na to, że probiotyki mogą być skutecznym środkiem wspomagającym leczenie i zapobieganie egzemie u dzieci. Ponadto badania odkrywają specyficzne mechanizmy, dzięki którym probiotyki wpływają na układ odpornościowy i poprawiają kondycję skóry.