Obsah
Naczynia krwionośne to zamknięty system rurek, przez które krew przepływa przez całe ciało.
Ściana naczynia składa się z trzech warstw
- warstwa śródbłonka – wewnętrzna, jest idealnie gładka
- warstwa mięśniowa – tworzą ją okrężnie i spiralnie ułożone mięśnie
- zewnętrzna osłonka włóknista – tędy przechodzą nerwy do mięśnia gładkiego
Naczynia dzielą się na 3 grupy w zależności od funkcji
- tętnice
- żyły
- naczynia włosowate
Tętnice
Tętnica to naczynie, w którym krew przepływa z serca do tkanek. Przenosi głównie natlenioną krew. Wyjątkiem jest tętnica płucna, która przenosi odtlenowaną krew z prawej komory do płuc. Tętnice mają mocne, grube ściany, które są zarówno muskularne, jak i elastyczne. Dzięki tym mocnym ścianom tętnice wytrzymują wysokie ciśnienie wytwarzane przez serce. Te duże naczynia stopniowo dzielą się na tętnice o mniejszym przekroju, skierowane do określonych obszarów ciała. W końcowej fazie tworzą tętniczki prowadzące do sieci kapilarnej (kapilarnej).
Żyły
Żyła to naczynie krwionośne, które przenosi odtlenowaną krew z tkanek do serca. Rozpoczynają się na żylnym końcu naczyń włosowatych, które zbiegają się w żyłki (żyły), a te łączą się w coraz większe żyły, aż w końcu transportowana przez nie krew wpływa do prawego przedsionka serca przez żyłę główną górną i dolną. Żyły zawierają około 75 procent krwi całego ciała w danym momencie. Około 20 procent krwi znajduje się w tętnicach, a tylko 5 procent w naczyniach włosowatych. Niektóre żyły tworzą w niektórych miejscach zastawki, które zapobiegają cofaniu się krwi. Najczęściej występują na kończynach dolnych.
Naczynia włosowate
Naczynia włosowate to cienkościenne i delikatne naczynia krwionośne łączące tętnice i żyły. Są tak cienkie, że czerwone krwinki mogą przechodzić przez nie tylko w rzędzie, a czasami muszą się pochylić, aby przejść przez kapilarę. Nie mają uformowanej mięśniowej ani zewnętrznej warstwy więzadeł. Nie są równomiernie rozmieszczone w organizmie. Na początku kapilary płyn zawierający tlen i składniki odżywcze przechodzi z krwi do przestrzeni międzykomórkowej. Na końcu kapilary płyn zawierający produkty przemiany materii wraca do krwi.
Choroby układu krążenia są najczęstszą przyczyną zgonów w Europie.
Szwedzkie badanie wykazało, że nastolatki, które mają problemy z radzeniem sobie ze stresem, często mogą być narażone na zwiększoną częstość występowania chorób układu krążenia. „Wygląda więc na to, że stres w młodym wieku szkodzi zdrowiu i przyczynia się do różnych chorób" - mówi główny badacz Scott Montgomery. Nie jest to coś, z czym się rodzimy. „Narażenie na stres na bardzo wczesnym etapie życia zmniejsza naszą zdolność radzenia sobie ze stresem, " mówi Montgomery. Dlatego zawsze staraj się mieć dobry nastrój, który leczy zarówno ciało, jak i duszę.
Najczęstsze choroby układu sercowo-naczyniowego
Ogólnie rzecz biorąc, mogą wystąpić 2 główne problemy z naczyniami krwionośnymi:
- osłabiona i słabo odżywiona ściana naczynia
- nagromadzenie niepożądanych substancji wewnątrz naczynia, niedrożność i zwężenie naczynia
Miażdżyca jest chorobą tętnic, w której substancje tłuszczowe, zwłaszcza cholesterol, odkładają się w uszkodzonej ścianie naczynia.
Arterioskleroza (zwapnienie tętnic/naczyń, stwardnienie tętnic/naczyń) to ogólne określenie stanu (lub choroby) charakteryzującego się stwardnieniem i pogrubieniem tętnic oraz utratą ich elastyczności. Występuje najczęściej z chorobami układu sercowo-naczyniowego. U osób starszych jest to naturalne zjawisko towarzyszące starzeniu się, ale może również wystąpić u osób młodszych. Pogrubienie ścian tętnic następuje w wyniku odkładania się substancji o charakterze tłuszczowym, ale niekiedy także nieorganicznym. W konsekwencji dochodzi do utraty elastyczności naczyń krwionośnych i ich zwężenia. Przepływ krwi zmniejsza się przez zwężone tętnice, co również zmniejsza dopływ tlenu i składników odżywczych. Nieodpowiednie dotlenienie i odżywienie może następnie powodować różne zaburzenia funkcjonowania tkanek lub narządów, na przykład mózgu. Czynniki takie jak wysokie ciśnienie krwi, otyłość, palenie tytoniu czy cukrzyca zwiększają ryzyko wystąpienia miażdżycy.
Profilaktyka miażdżycy to zdrowy tryb życia, dieta bogata w warzywa i owoce, odpowiednia ilość ruchu i sport.
Varixy (łac.) to żylaki – workowate poszerzenie żył powierzchownych, najczęściej na kończynach dolnych lub w okolicach odbytu – hemoroidy. Jest to powszechna choroba żył, która dotyka ponad 10% populacji w wieku powyżej 18 lat. Powstaje na skutek wzrostu ciśnienia w żyłach kończyn dolnych, przez co szczególnie narażone są osoby pracujące w pozycji stojącej, kobiety w ciąży itp. Nieleczona choroba może powodować tworzenie się zakrzepów krwi w miejscach żylaków, a następnie powodować niedrożność żyły lub jej stan zapalny.
Zakrzepica to tworzenie się skrzepów krwi na ścianach naczyń krwionośnych. Taki skrzep nazywany jest skrzepliną. Może znacznie zwęzić naczynie lub nawet je zamknąć. W przypadku zakrzepicy tętniczej niedokrwienie (brak ukrwienia) występuje w tej części ciała, która jest ukrwiona przez tętnicę.
Nadciśnienie - wysokie ciśnienie krwi
Angina pectoris - stopniowe zwężenie jednej z tętnic wieńcowych. Powoduje niedostateczny dopływ utlenionej krwi do określonego obszaru mięśnia sercowego. Choć może być wystarczająca w stanie spoczynku, to już nie wystarcza podczas dużego wysiłku, powodując tym samym spadek wydolności mięśnia sercowego, a także bóle skurczowe charakteryzujące się szybkim ustępowaniem po przerwaniu wysiłku.
Jak zadbać o zdrowe naczynia krwionośne?
Wartościowa, zdrowa dieta, zawierająca wystarczającą ilość witamin, minerałów, pierwiastków śladowych, kwasów tłuszczowych omega 3 i białek, a także odpowiednie suplementy diety, które wspierają ogólną witalność i odporność organizmu lub jego ogólne krążenie, mogą mieć korzystny wpływ na zdrowie cały układ sercowo-naczyniowy.
Jeśli chcesz zapobiec różnym problemom z naczyniami krwionośnymi, dostępne są suplementy diety dla ogólnego stanu zdrowia serca i naczyń krwionośnych. Zawierają głównie lecytynę, koenzym Q10, rutynę, witaminę E, kurkumę i inne substancje. Popularny jest również aminokwas L-arginina, który zapobiega zatykaniu naczyń krwionośnych i poprawia ich elastyczność.
Profilaktycznie pomocne mogą być również mieszanki ziołowe na żyły i naczynia krwionośne lub niektóre pokarmy – zwłaszcza czosnek i kasza gryczana, ale także jabłka, pomidory, granat, orzechy włoskie, seler, śliwki czy kurkuma. W ramach profilaktyki może pomóc na przykład aminokwas L-arginina, z którego w naczyniach krwionośnych powstaje NO (tlenek azotu). Zmniejsza agregację płytek krwi i poprawia drożność naczyń krwionośnych.
Bardzo często diosmina i hesperydyna występują w różnych formach w suplementach diety na zdrowe naczynia krwionośne. Ich najskuteczniejsza forma to mikronizacja, która poprawia przenikanie substancji przez błonę śluzową przewodu pokarmowego bezpośrednio do krwi, zapewniając tym samym ich wysoką wchłanialność. Diosmina i hesperydyna blokują odczyn zapalny w zastawkach żylnych i ścianach naczyń, przyczyniają się do utrzymania prawidłowego poziomu cholesterolu we krwi oraz zmniejszają wielkość istniejących złogów naczyniowych.
Pomocny może być również ekstrakt z bambusa, który jest bogatym źródłem krzemu i znajduje się w ścianach naczyń krwionośnych. Wspomaga tworzenie kolagenu i elastyny, dzięki czemu naczynia krwionośne uzyskują wymaganą wytrzymałość i elastyczność.
Bromelaina, enzym proteolityczny obecny w łodygach, liściach, skórce i owocach ananasa, usuwa z krwi niepożądane osady, które z czasem mogą powodować zwężenie naczyń krwionośnych. Dodatkowo pozytywnie wpływa na nasze trawienie.
Wreszcie przeciwutleniacze, takie jak witamina C, beta-karoten lub ekstrakt z zielonej herbaty, które działają jako ochrona przed stresem oksydacyjnym, są również skuteczne dla zdrowia naczyń. Witamina C przyczynia się do tworzenia kolagenu. Kolagen poprawia elastyczność, integralność i wytrzymałość ściany naczyniowej, zmniejszając ryzyko żylaków. Wybierając suplementy diety, idealnie dla zdrowych naczynek warto sięgnąć po kolagen typu I.
Ważne jest, aby nie zapominać o drobnych zmianach stylu życia. Dla zdrowych naczyń krwionośnych i zaleca:
- Ogranicz spożycie soli z pożywienia.
- Uzyskaj wystarczającą ilość kwasów tłuszczowych omega-3.
- Przestrzegaj reżimu picia (woda niesłodzona).
- Ogranicz spożycie kofeiny, słodkich napojów i alkoholu.
- Regularnie uprawiaj aktywność fizyczną – przynajmniej 30 minut kilka razy w tygodniu.
- Nie pal i eliminuj stres.
- Jeśli to konieczne, przyjmuj skuteczne suplementy diety, aby wspierać zdrowie naczyń.
- Skuteczne są też różne cuda natury, zioła takie jak kasztanowiec, głóg, mniszek lekarski czy miłorząb dwuklapowy.
