Čo je melatonín?
Melatonina to naturalny hormon wytwarzany przez szyszynkę mózgową. Hormon ten reguluje sen i czuwanie, uspokaja ciało i umysł oraz poprawia jakość snu, wpływając tym samym na ogólne funkcjonowanie organizmu. Nasz organizm produkuje ją w odpowiedzi na ciemność, co oznacza, że jej poziom wzrasta wieczorem i spada rano. Jaką funkcję pełni w naszym organizmie, jakie są jego skutki i jak możemy go uzupełniać?
Jak działa melatonina?
Jak już wspomnieliśmy, melatonina jest hormonem regulującym cykl snu. Jest on wytwarzany w szyszynce, zwanej też szyszynką, która jest małą strukturą gruczołową w mózgu.
Cały proces produkcji melatoniny zależy od działania tego małego organu, ponieważ produkcja melatoniny nie jest ciągła. Dzięki szyszynce jego produkcja rozpoczyna się w odpowiedzi na ciemność, co oznacza, że wieczorem organizm otrzymuje sygnały, że nadeszła pora snu. Podczas snu fazy snu zmieniają się, a rano organizm otrzymuje sygnały, że nadszedł czas, aby się obudzić. Oznacza to, że najwięcej melatoniny produkuje się wieczorem, w ciemności, dlatego zaleca się spanie w całkowicie zaciemnionym pokoju.
Serotonina, zwana hormonem szczęścia, jest prekursorem melatoniny. Organizm wytwarza L-tryptofan z tego aminokwasu, dlatego do prawidłowej produkcji melatoniny ważne jest dostarczanie organizmowi odpowiedniej ilości tego aminokwasu.
Melatonina wywiera zatem silny wpływ na sen, przyczyniając się do jego głębi i jakości. Jego odpowiedni poziom jest kluczowy dla naszego dobrego snu i ogólnego stanu zdrowia.
Jaki jest wpływ melatoniny na nasz organizm?
Kluczowa rola melatoniny polega na regulacji rytmów dobowych i cyklu snu. Ludzie często stosują go w celu poprawy snu, szczególnie gdy mają trudności z zasypianiem. Ponadto pomaga zsynchronizować zegar biologiczny organizmu z cyklem dnia i nocy. Melatonina ma szerokie spektrum działania. W artykule przedstawimy najważniejsze z nich:
- Właściwości antyoksydacyjne
- Wsparcie układu odpornościowego
- Efekty neuroprotekcyjne
- Pomoc w przypadku jet lagu
- Możliwy wpływ na zaburzenia neurologiczne i psychologiczne.
Jak przyjmować melatoninę?
Ważne jest, aby stosowanie melatoniny skonsultować z lekarzem, który ustali właściwą dawkę i formę leku. Zalecana dzienna dawka wynosi od 0,5 mg do 1 mg przed snem, jednak dawka ta może się różnić w zależności od wieku i indywidualnych potrzeb danej osoby. Nie zaleca się regularnego stosowania leku, lecz jedynie okazjonalne, w przypadku występowania problemów ze snem. Oto ogólne rady dotyczące przyjmowania naturalnej melatoniny:
- Konsultacja z lekarzem - przed rozpoczęciem stosowania melatoniny ważne jest, aby skonsultować się z lekarzem w celu ustalenia prawidłowego dawkowania i wyboru najodpowiedniejszej formy melatoniny, co jest ściśle związane z indywidualnymi potrzebami danej osoby, zwłaszcza jeśli jest ona w ciąży lub karmi piersią.
- Wybór dawki – gdy lekarz ustala właściwą dawkę, musi najpierw wziąć pod uwagę szczególne potrzeby danej osoby: niektórzy potrzebują mniejszej dawki, a inni większej. Zazwyczaj zalecana dawka wynosi od 0,5 mg do 1 mg na dobę.
- Forma stosowania – melatonina występuje w postaci tabletek, kapsułek, sprayów lub kropli.
- Czas stosowania – melatoninę należy przyjmować 30–60 minut przed planowanym snem.
- Stosować tylko w razie konieczności – nie powinno się stosować go rutynowo przy codziennych problemach ze snem. Można z niej skorzystać na przykład w przypadku przekraczania stref czasowych, trudności z zasypianiem lub w innych podobnych sytuacjach.
- Unikaj przedawkowania – zbyt duże dawki mogą zaburzyć naturalny cykl snu i wywołać działania niepożądane.
- Nie należy stosować leku długotrwale bez nadzoru lekarza – długotrwałe stosowanie może ograniczyć naturalną produkcję melatoniny w organizmie i prowadzić do uzależnienia.